Η έλλειψη διαλόγου στις ανθρώπινες σχέσεις

Οι σύγχρονες σχέσεις λόγω των έντονων ρυθμών ζωής και της έλλειψης προσωπικού χρόνου πλήττονται από το φαινόμενο της έλλειψης επικοινωνίας.
Μία από τις μεγαλύτερες πηγές άγχους και ανασφάλειας είναι η αδυναμία μας να εκφράσουμε ξεκάθαρα τις σκέψεις μας, τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας στο σύντροφό μας. Συνήθως περιμένουμε από τον άλλον να μαντέψει τις σκέψεις μας , να διαβάσει το μυαλό μας και να συμπεριφερθεί με τον τρόπο που προσδοκούμε.
Όμως τις περισσότερες φορές αυτό δεν επιτυγχάνεται με αποτέλεσμα να νιώθουμε ότι κανείς δεν μας καταλαβαίνει και να αισθανόμαστε θυμό , απογοήτευση και απελπισία μέσα στη σχέση μας. Οι μεγαλύτερες κρίσεις και συγκρούσεις στις σχέσεις δημιουργούνται από την έλλειψη διαλόγου και την ανεπάρκεια κατανόησης του άλλου λόγω λανθασμένης μετάδοσης των προσωπικών μας μηνυμάτων.
Δεν είναι λίγες οι φορές που μία σχέση φτάνει σε ένα αδιέξοδο και το συναίσθημα μπλοκάρεται όταν οι δύο σύντροφοι αδυνατούν να έρθουν κοντά και να μιλήσουν ανοιχτά για αυτά που τους απασχολούν. Με το να εκφραζόμαστε με υπονοούμενα και να περιμένουμε από το σύντροφο μας να μας καταλάβει δυστυχώς δεν καταφέρνουμε τίποτα το θετικό και δημιουργούμε ένα κλίμα απόστασης και διακεκομμένης επικοινωνίας με τους σημαντικούς ανθρώπους για εμάς.
Το να καταπιέζουμε επίσης κάτι που μας απασχολεί και να το κρύβουμε από το σύντροφο μας για να μην τον φορτώσουμε ψυχολογικά ή συναισθηματικά συνήθως δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα στη σχέση, καθώς καλλιεργεί την έλλειψη εμπιστοσύνης και πολύ συχνά αναπαράγει ή πολλαπλασιάζει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα. Είναι σημαντικό λοιπόν να μην θεωρούμε κάποια πράγματα αυτονόητα στη σχέση μας και να επιδιώκουμε να βρίσκουμε χρόνο για έναν ουσιαστικό διάλογο με το σύντροφό μας. Δεν αρκεί μόνο να αισθάνομαι ή να σκέφτομαι κάποια πράγματα.
Είναι απαραίτητο να τα εκφράζω και λεκτικά δίνοντας παράλληλα και στον σύντροφό μου την ευκαιρία να τοποθετηθεί και να εκφραστεί πάνω σε αυτά. Η επικοινωνία και ο διάλογος μας επιτρέπει να οργανωνόμαστε, να παίρνουμε αποφάσεις από κοινού , να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον , να συμμεριζόμαστε τις χαρές, τις λύπες και τις ανησυχίες μας. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να χτίσουμε μία γερή και υγιή σχέση με τον σύντροφο μας , μία σχέση που θα στηρίζεται στην ειλικρίνεια, στην εμπιστοσύνη και στην αρμονική συναισθηματική αλληλεπίδραση. Ποια όμως είναι τα μυστικά της σωστής επικοινωνίας και του εποικοδομητικού διαλόγου;
Το πρώτο σημείο το οποίο είναι σημαντικό είναι η μετάδοση ξεκάθαρων και κατανοητών μηνυμάτων στον άλλον. Θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι ήμασταν σαφείς και κατανοητοί στον σύντροφό μας και να του δείξουμε ότι τον σεβόμαστε και του δίνουμε το χώρο και το χρόνο να εκφραστεί και να πει ελεύθερα τη γνώμη του. Ο διάλογος δεν είναι ένας αγώνας για το ποιος θα μιλήσει πρώτος ή περισσότερο από τον άλλον αλλά μία ισότιμη αλληλεπίδραση μεταξύ δύο ανθρώπων . Γι’αυτό είναι πολύ βασικό να μάθουμε να είμαστε και καλοί ακροατές πέρα από το καλοί ομιλητές. Το ν’ ακούμε προσεκτικά και με ενδιαφέρον είναι το κλειδί για μια δημιουργική κι αποτελεσματική συζήτηση.
Η γλώσσα του σώματος μας κι ο τόνος της φωνής μας δεν θα πρέπει να διακρίνονται από επιθετικότητα καθώς επίσης η οπτική επαφή με τον συνομιλητή μας είναι σημαντικό να διατηρείται σ΄όλη τη διάρκεια της συζήτησης. Ας μην βιαστούμε, λοιπόν, ν’ ασκήσουμε κριτική στον άλλον για τις απόψεις του αλλά πρώτα να είμαστε δεκτικοί και διαλλακτικοί σ’ό,τι πρόκειται ν’ακούσουμε. Μόνο με την ουσιαστική επικοινωνία θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τις πραγματικές ανάγκες του συντρόφου μας, να απαλείψουμε τυχόν αρνητικά σημεία στη σχέση μας. Επιπλέον ο ουσιαστικός διάλογος με τους σημαντικούς, για εμάς, άλλους θα μας φέρει σ’ επαφή με τον εσωτερικό μας εαυτό ενώ σε συνδυασμό με την απαραίτητη αυτοκριτική θα μπορέσουμε να επιτύχουμε την προσωπική μας βελτίωση και ανάπτυξη.
Καλό είναι, επίσης, να μη βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπεράσματα και να αποφεύγουμε, παράλληλα, πιθανές σοφιστείες ή προκαταλήψεις που μπορούν να επηρεάσουν τη ροή του διαλόγου αλλά και την όλη συμπεριφορά μας. Να μην υποτιμάμε τη νοημοσύνη του συζητητή μας αλλά να του δίνουμε την ευκαιρία για ανάλυση των σκέψεων του.
Ένας ποιοτικός διάλογος χαρακτηρίζεται από υπομονή κι αμοιβαιότητα στις όποιες ανάγκες του άλλου. Το να γνωρίζει κάποιος να συνδιαλέγεται όμορφα δεν δείχνει μόνο το μορφωτικό του επίπεδο, όπως πολλοί άνθρωποι νομίζουν. Δείχνει την ευρύτερη παιδεία κι αγωγή του, την εσωτερική του καλλιέργεια, τα ψυχικά του χαρίσματα.
Τέλος, ας θυμόμαστε πάντα ότι η καλλιέργεια του όμορφου διαλόγου κι μιάς επικοινωνίας εποικοδομητικής είναι πράγματι αρετή.